Dieta elementarna w SIBO
Dieta elementarna stanowi alternatywę dla konwencjonalnego leczenia SIBO za pomocą antybiotyków.
Ale czy jest bezpieczna i skuteczna?
Pomimo optymistycznych doniesień dieta nie ma potwierdzenia naukowego i w praktyce jej wyniki nie są tak optymistyczne.
* Nie prowadzimy sprzedaży mieszanek.
Czym jest dieta elementarna
Dieta elementarna jest kompletnym sposobem żywienia, który polega na piciu zbilansowanych koktajli, przygotowywanych na bazie gotowych mieszanek, w których znajdują się wszystkie potrzebne nam do życia składniki odżywcze w formie sproszkowanej.
Dieta elementarna, stosowana przez 2 tygodnie, z założenia ma na celu zagłodzenie bakterii, które są charakterystyczne dla SIBO.
Jest w postaci łatwo przyswajalnej i wstępnie strawionej. Zawiera białko (aminokwasy), węglowodany (glukoza czy maltodekstryna), tłuszcze, witaminy i minerały oraz elektrolity.
Ten model żywienia jest znany od lat, gdyż z powodzeniem jest stosowany w warunkach szpitalnych, głównie w chorobach jelit, najczęściej w fazie zaostrzenia choroby Crohna. Ma również swoje zastosowanie w przypadku wielu innych schorzeń np. zapaleniu trzustki, celiakii, popromiennym zapaleniu jelit, w zespole krótkiego jelita, a także eozonofilowego zapalenia, HIV, mukowiscydozy, po operacjach w rejonie jamy brzusznej oraz właśnie w SIBO.
Niestety dla pacjentów z SIBO leczenie nie jest refundowane, więc jego koszty są dość znaczne. Podsumowując jednak koszt leków i suplementacji, które są potrzebne pacjentom z SIBO, ta cena porównywalna.
Czy dieta elementarna naprawdę działa
Zastosowanie diety elementarnej w SIBO nie doczekało się do dzisiaj potwierdzenia w badaniach naukowych.
Z naszej praktyki gabinetowej wynika, że dieta nie jest skuteczna, przynajmniej ta z zastosowaniem preparatów dostępnych w Polsce.
Czasami jednak spotykamy się z przypadkami ekstremalnymi, gdzie pacjenci są bardzo niedożywieni, schorowani, nie mają siły samodzielnie się poruszać, a jedyną szansą na początkowe dostarczenie im zbilansowanego posiłku jest właśnie dieta płynna.
Niemniej są to przypadki skrajne, bardzo rzadkie.
W procesie opieki nad pacjentem z SIBO wdrażamy częściowo elementy diety stosując aminokwasy, białka roślinne, co rzeczywiście przynosi doskonałe efekty. Jest to jednak jeden z dodatkowych elementów normalnego żywienia.
Dieta elementarna jest kompletnym sposobem żywienia, który polega na piciu zbilansowanych koktajli.
Rzekome plusy diety elementarnej
(brak potwierdzenia w badaniach naukowych):
- wysoka skuteczność
- brak konieczności stosowania antybiotyków i leków ziołowych
- zminimalizowanie ryzyka nawrotów
- szybkie wchłanianie (zanim nakarmią się bakterie)
- suplementacja nie jest konieczna
- dieta działa na całe spektrum bakterii, które znajdują się w jelicie cienkim (antybiotyki działają czasem na jedno, a już nie na drugie i koniecznych jest czasem kilka różnych leków)
- jest skuteczna zarówno w przypadku przerostu wodoru jak i metanu
- pacjent szybko wraca do normalnego jedzenia i nie musi pozostawać na ścisłej diecie tygodniami czy nawet latami
Być może na rynku poza Polską istnieją preparaty, które gwarantują wyższą skuteczność diety. U nas dostępne są jedynie preparaty, które zawierają wiele substancji dotykowych, które niekoniecznie służą pacjentom. Wiele do życzenia pozostawiają również formy chemiczne witamin, które są w produktach.
Schemat zastosowania diety:
- 14 dni żywimy się jedynie preparatami oraz pijemy wodę
- 15-tego dnia wykonujemy test na SIBO
- Jeśli test jest nadal pozytywny, a zdarza się to niezwykle rzadko, to kontynuujemy dietę elementarną jeszcze przez 7 dni
- Jeśli jest negatywny, to przerywamy dietę i działamy prewencyjnie, czyli wdrażamy elementy, które mają zminimalizować ryzyko nawrotów
Ryzyko diety elementarnej
Zastosowanie diety grozi problemami z przerostem groźnej bakterii Clostridioides difficile.
Diety nie stosujemy przede wszystkim u:
- diabetyków
- pacjentów dializowanych
Trudności w prowadzeniu diety elementarnej
Dieta elementarna musi być prowadzona przez specjalistę – dietetyka klinicznego lub lekarza, ponieważ nie każdy pacjent może stosować ten model żywienia.
Bardzo ważny jest wywiad kliniczny, wyniki badań danego pacjenta.
Nerki, glikemia muszą działać bez zarzutu. Konieczny jest stały kontakt z pacjentem.
Z diety nie można również zwyczajnie wyjść – stosuje się przejściowe zalecenia, stopniowe wprowadzanie kolejnych produktów, by uniknąć ryzyka powikłań związanych z ponownym odżywieniem.
W rezultacie dietę elementarną stosuje się w przypadkach ekstremalnych, gdzie ratuje się życie i zdrowie pacjenta, gdy nie ma innego wyjścia.
Element diety elementarnej, czyli najcześciej specjalne izolaty białkowe, stosujemy u każdego z naszych pacjentów, w ramach diety lowFODMAP.
Niepowodzenie leczenia często skłania pacjentów do szukania metod alternatywnych, a tym diety elementarnej.
Najczęściej jednak, w trakcie przeprowadzanego wywiadu, okazuje się, że niepowodzenie związane jest z podstawowymi zasadami leczenia SIBO/IMO, począwszy od niewłaściwie wykonanego testu, a także niewłaściwego leczenia, braku monitorowania postępów i współpracy ze specjalistą w zakresie badań dodatkowych, braku diety czy suplementacji.