Czym jest SIBO?

Czym jest SIBO

SIBO (z ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth) możemy definiować na kilka sposobów.

Jest to wg różnych źródeł:

• zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, czyli wzrost liczby bakterii >10 ⁵ w 1 mm treści jelitowej lub występowanie bakterii nietypowych dla okrężnicy
• przerost bakterii w jelicie cienkim, który wywołuje objawy żołądkowo-jelitowe
• kliniczny zespół objawów ze strony przewodu pokarmowego, spowodowany nadmierną ilością bakterii w jelicie cienkim

Żeby zrozumieć teorię SIBO czy IMO trzeba wspomnieć, że bakteryjna fermentacja węglowodanów w jelitach generuje duże ilości kilku gazów i są to:

• wodór H2
• dwutlenek węgla CO2
• siarkowodór H2S
• metan CH4.

W SIBO mamy do czynienia z namnożeniem się bakterii Enterobacteriaceae, czyli E.coli oraz Klebsiella pneumoniae, które są producentami wodoru.

Wg najnowszych badań nie możemy jednoznacznie utożsamić SIBO wyłącznie z biegunkami. W IBS-C, czyli w zespole jelita drażliwego z przewagą zaparć, producentami wodoru są bakterieRuminococcaceae i Christensenellaceae.

Dlaczego wykonanie pełnego testu wodorowo – metanowego jest tak ważne?

Wyróżniamy klika typów SIBO:

1. wodorowe, dla którego charakterystyczne jest występowanie biegunek
2. metanowe – z przewagą zaparć
3. siarkowodorowe –najczęściej występują zaparcia
4. mieszane – metan oraz wodór, gdy występują zarówno biegunki jak i zaparciaWykonując wyłącznie test wodorowy nie jesteśmy w stanie wdrożyć właściwego leczenia, suplementacji i dietoterapii, gdyż nie wiemy z czym mamy do czynienia.

IMO

W 2020 r. przerost metanu zyskał swoja nazwę – Renamed Intestinal Methanogen Overgrowth (IMO), gdyż nieprecyzyjne było nazywanie go przerostem bakteryjnym, ponieważ w tym przeroście mamy do czynienia z archeonami.

U wszystkich ludzi występują metanogeny w jelicie grubym, ale CH4 pojawia się w wydychanym powietrzu tylko wtedy, gdy stężenie Methanobrevibacter smithii przekracza 108/g suchej masy kału.

IMO kojarzymy z zaparciami, gdyż metan spowalnia pasaż jelita cienkiego, równocześnie zwiększając aktywność skurczową. Wiemy też, że metan wpływa na funkcję nerwowo-mięśniową jelita cienkiego.

Uważa się, że produkcja metanu u ludzi jest spowodowana wyłącznie wytwarzaniem metanu w jelitach i jest ograniczona tylko do kilku gatunków bakterii. Dwa z tych metanogenów, Methanobrevibacter smithii i Methanobacterium ruminatum, znajdują się tylko w lewej części okrężnicy, gdzie uważa się, że produkcja metanu występuje u 54% zdrowych osób. Określone gatunki Bacteroides i Clostridioides, które bytują w jelitach, mogą również uwalniać CH4.

SIBO siarkowodorowe

Jeśli chodzi o SIBO siarkowodorowe, to jest ono bardzo trudne do zdiagnozowania.

W tej chwili jedno laboratorium na świecie prowadzi diagnostykę (testy oddechowe) w tym zakresie.

Jednakże wykonując test wodorowo-metanowy można jednak zauważyć charakterystyczny dla siarkowodoru „płaski” wykres. Tutaj pozostawiamy wynik do oceny wykwalifikowanego personelu.

Objawy SIBO/IMO

Symptomami SIBO najczęściej są:

• wzdęcia, gazy
• ból
• skurcze brzucha
• biegunka lub zaparcia
• nudności
• dyskomfort w jamie brzusznej

SIBO i IBS są do siebie bardzo podobne pod względem objawów i bardzo często ze sobą współistnieją.

Dodatkowo mogą występować takie objawy jak:

• złe wchłanianie – utrata masy ciała, niedokrwistość, niedożywienie, czasem pomimo prawidłowego odżywiania i suplementacji
• stolce tłuszczowe
• uszkodzenie wątroby
• tężyczka
• mgła mózgowa
• trądzik różowaty
• refluks
• alergie i nietolerancje
• zespół niespokojnych nóg RLS
• stan zapalny śluzówki żołądka
• problemy z psychiką
• przewlekłe zmęczenie
• hipokalcemia – niedobór witaminy D
• niedobory witaminy B12

Inne problemy zdrowotne

Należy również wspomnieć o innych problemach zdrowotnych, które mogą imitować SIBO czy IMO. Nie należy ich lekceważyć, gdyż czasami są to poważne choroby. Wiele z nich może również współistnieć z SIBO czy IMO.

Warto tutaj wymienić takie problemy jak:

• celiakia
• Helicobacter pylori
• choroby zapalne jelit
• endometrioza
• kandydoza
• infekcje pasożytnicze
• nowotwory
• niedrożność jelita
• niedoczynność lub nadczynność tarczycy
• hipochloridia
• gastropareza

Diagnostyka różnicowa zostanie omówiona tutaj.

 

Szacuje się, że schorzenie dotyczy 2,5 – 22% populacji.

Leczenie SIBO opiera się na kompleksowym podejściu do tego złożonego problemu, które obejmuje leczenie, dietoterapię, fizykoterapię oraz pracę nad stresem.

Aktualnie jedyną nieinwazyjną metodą badania w kierunku SIBO jest test oddechowy. Najpełniejszy obraz daje wspomniany wyżej test wodorowo-metanowy z obciążeniem laktulozą.

Pozwala on zbadać ilość wodoru i metanu w wydychanym powietrzu, określić profil SIBO i jego nasilenie oraz podjąć właściwa decyzję co do leczenia i suplementacji oraz diety.